Xuất khẩu sang Anh tăng mạnh nhưng còn nhiều thách thức

Đặc biệt, tất cả các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam đều tăng khá, dẫn đầu là máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (tăng 142,7%); cao su (+110%); điện dây cáp điện (+68%); máy móc thiết bị dụng cụ (+44,8%), rau quả (+55,5%); nguyên phụ liệu dệt, may, da, giày (+30,7%); giày dép các loại (+27,8%)…

Những mặt hàng xuất khẩu có tỷ trọng kim ngạch lớn nhất lần lượt là: Điện thoại các loại và linh kiện; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng; giày dép các loại; hàng dệt, may; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện…

THÁCH THỨC DO LẠM PHÁT CAO, XU HƯỚNG TIÊU DÙNG THAY ĐỔI

Theo đánh giá của Thương vụ Việt Nam tại Anh và Bắc Ailen, thị trường Anh có nhiều cơ hội cho xuất khẩu của Việt Nam, trước mắt là cơ sở ưu đãi thuế quan theo Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA) và Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Bên cạnh đó, cơ chế áp dụng Fast track Digital UKCA thay cho CE đối với sản phẩm công nghiệp. Cụ thể, khi Hiệp định UKVFTA có hiệu lực, nhiều mặt hàng gỗ có thuế suất 0% trong vòng 5 năm.

Đặc biệt, doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội tăng cường xuất khẩu các mặt hàng: cao su, dây điện và dây cáp điện; điện thoại và linh kiện các loại, cà phê, bánh kẹo ngũ cốc, gốm sứ, rau quả thực phẩm, giày da, may mặc, hải sản, đồ gỗ, gạo … sang Anh quốc. Gần đây, Anh có xu thế tăng nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng này.

Hơn nữa, thị trường Anh khá lớn (khoảng 68 triệu dân), nhu cầu đa dạng với cộng đồng người gốc Á hơn 5,5 triệu người cũng là điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam, trong đó có đồ nội thất bằng gỗ gia tăng xuất khẩu vào thị trường này.

Mặc dù vậy, thách thức khi đưa hàng hoá Việt Nam vào thị trường này khá lớn khi thương mại quốc tế tăng yếu, kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại và xung đột địa chính trị leo thang. Do đó, nhu cầu thị trường Anh giảm do lạm phát cao và người dân thắt chặt chi tiêu bởi tâm lý lo ngại về chi phí sinh hoạt cao và tình hình kinh tế bấp bênh.

Chỉ số CCI (sự tự tin tiêu dùng) tháng 6/2024 ở mức -14, tăng nhẹ 3 điểm so mức -17 của tháng 5/2024 và vẫn thấp hơn nhiều so giai đoạn trước Covid 19. Biến động tỷ giá USD/GBP khiến rủi ro tài chính đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam tăng.

Cùng với đó, yêu cầu chất lượng cao, giá cả cạnh tranh. Luật về chống mất rừng và suy thoái rừng sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu các sản phẩm gỗ, cà phê, cao su, dầu thực vật, đậu tương, da.

Xu hướng sản phẩm cho người ăn kiêng phổ biến hơn như: ăn chay thuần (vegan), kiêng gluten (người dị ứng gluten), kiêng đường, kiêng muối… khiến cho việc sản xuất và cung ứng thực phẩm nông sản cần chuyên biệt và phức tạp hơn.

Những yêu cầu về chứng chỉ xanh, fair trade ngày càng được ưa chuộng và áp dụng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa dịch vụ khiến các doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn, làm tăng chi phí đầu vào, giá thành sản phẩm.

Biến động địa chính trị thế giới ảnh hưởng đến thị trường Anh. Xung đột biển Đỏ đã đẩy cước vận tải và kéo dài thời gian vận tải biển. Giá containers tăng vọt đang là trở ngại cho các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu.

Tình trạng lừa đảo, tranh chấp thương mại giữa các doanh nghiệp Việt Nam và Anh gia tăng do tình trạng nhiều doanh nghiệp Anh gặp khó khăn tài chính, năm 2023 số lượng doanh nghiệp Anh phá sản cao kỷ lục.

TĂNG CƯỜNG XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI

Trước các cơ hội ít ỏi nhưng thách thức lớn, Bí thư thứ nhất Hoàng Lê Hằng, Đại sứ quán Việt Nam tại Anh cho rằng sau bầu cử, thay Đảng cầm quyền, Thương vụ Việt Nam tại Anh và Bắc Ailen cần xây dựng, thiết lập tổ chức lại mối quan hệ mới tốt đẹp với các cơ quan Chính phủ Anh như Bộ Kinh doanh thương mại, Bộ Nông nghiệp (DEFRA), Bộ Năng lượng và net zero, Cục Tiêu chuẩn chất lượng, Cộng đồng Kinh doanh Anh – ASEAN…. nhằm tiếp cận và cập nhật các chính sách kinh tế thương mại của địa bàn.

Đồng thời tăng cường mạng lưới với cộng đồng doanh nghiệp Anh và doanh nghiệp Việt Nam tại Anh để kết nối giới thiệu đối tác cho doanh nghiệp Việt Nam. Cập nhật cung cấp cho doanh nghiệp Việt Nam các thông tin cập nhật về tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa, các qui định nhập khẩu vào Vương quốc Anh. Tích cực làm việc với các hệ thống siêu thị Anh… đưa hàng hóa Việt Nam vào chuỗi siêu thị Anh.

Còn với các địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp, Bí thư thứ nhất Hoàng Lê Hằng khuyến nghị cần tích cực tham gia các hội thảo trực tiếp và trực tuyến của Vụ Thị trường Âu Mỹ (Bộ Công Thương) và các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia để cập nhật thông tin về thị trường.

Tăng cường kết nối với các địa bàn mục tiêu, những doanh nghiệp đã đủ điều kiện xuất khẩu thị trường EU nên tiếp cận thị trường Anh, Ai-len.

Kịp thời nắm bắt các điều kiện tiêu chuẩn, qui định mới của thị trường xuất khẩu và xu thế tiêu dùng để cải tiến công nghệ, chất lượng mẫu mã sản phẩm phù hợp. Như xu hướng sản phẩm thân thiện môi trường, đảm bảo an toàn sức khỏe người tiêu dùng; trào lưu ăn kiêng và ăn chay- sử dụng các sản phẩm nguồn gốc thực vật đang được phát triển ở Anh và nhiều nước châu Âu.

Nhiều ý kiến chuyên gia cũng cho rằng để thâm nhập, mở rộng thị trường tại Anh và tận dụng hiệu quả những lợi ích mà Hiệp định UKVFTA mang lại, doanh nghiệp cần phải nắm bắt các quy định về tiêu chuẩn mới của thị trường và xu thế tiêu dùng để cải tiến công nghệ, chất lượng mẫu mã sản phẩm phù hợp; đầu tư và sử dụng các phương tiện, công cụ marketing số hiện đại để tăng cường quảng bá sản phẩm; tích cực tham gia các hội chợ triển lãm quốc tế tại Anh.